İlmi yüzünden okuma
Amel düz onu yarına
Aç gönlünü var batına
Muhabbettir aşk zahirim
***
İlim okur kendin bilmez
Özü dahi meyve vermez
Hayvan olsa seklem çekmez
Muhabbettir hep koştuğum
***
Ben ilimde gark olmuşam
Dil ile hu söyleşirem
Sıfatım ermez cahilem
Muhabbettir tek bildiğim
**
Canım seni sevelidir
Halden hale düşelidir
Mutmainde sakin sular
Muhabbettir bu akdığım
***
Ne elif okudum ne mim
Muhabbettir ol düştüğüm
Kim ne bilir ki yandığım
Muhabbettir kul olduğum
***
Benim gibi yok mücrim kul
Arayı Müslimlerde bul
Okuduğum din ilmi usul
Muhabbettir var gittiğim
***
Mescit medresede talim
Talime kattım kırk ilim
Hasılı vardım gonca gülüm
Muhabbettir gül verdiğim
***
Ne ilmde ne hikmette
Bulamadım sırrına ere
Bir acaib kul var sene
Muhabbettir sır bildiğim
***
Bir gönülü yıktın ise
İlmü amel uça gide
Arif ol gönül tahtında
Muhabbettir düş gördüğüm
***
İlim bir göz hicabıdır
Dünya ahir hesabıdır
Aşk okuyan varak nedir
Muhabbettir hep dediğim
***
İlimden mana ibrettir
Hak yolda kahrı aladır
Kör kuyuya taşlar nedir
Muhabbettir ne çektiğim
***
Yerde gökte bu aşk ile
Aşkın dengi hangi söze
Ahmed garib nerden bile
Muhabbettir tüm bildiğim
ahi kul ahmed
Aşık yanmayınca gülşen bulunmaz
Yanalım yanalım mevlam yanalım
Maşuk gelmeyince cümbüş edilmez
Dönelim dönelim mevlam dönelim
***
Hallac-ı Mansurun darına döndür
Musa keliminin turuna vardır
İsa ruhunu çarmıha gerdir
Yanalım yanalım mevlam yanalım
***
Hele bir yol ver gönül gülden açsın
Bahar olup çayır çimen gül koksun
Bu, fakirin delisi gömlek yırtsın
Nidelim nidelim mevlam nidelim
***
Edeple huzurunda divan durduk
Gözümüz yaşını sellere kattık
Daim aşkın kul şarabın içtik
Kulların kulların mevlam kulların
***
Kainatı yoğ iken ol var eden
Haliline çeşmi gülistan eden
Turda Musayı nuruyla bayıltan
Yanalım yanalılm mevlam yanalım
***
Günahım çoktur bildirme mihnete
Düşürme sırattan nar-ı cehenneme
Lutfundan bir katre sun şu ademe
Sevelim sevelim mevlam sevelim
***
Kul ahmedim söyler ciğer yakalım
Hak muhabbet vere kullar seçelim
Zikr ile asan ölmeden ölelim
Erelim erelim mevlam erelim
kul ahmede verildi
Ben de şaştım bu göğnümün elinden
Yaz gününde pekmez katıp kar ister
Dolanmış zülfüne Türkmen gelinin
Saz çalıp da düğün dernek bar ister
***
Davul çalar mani dizer yar seçer
Peşrev yapar zurnacıyı huş eder
Bu havalar nazlı yari del’eder
Yaz gelip de harman dane yel ister
***
Garip döver yetim kılar baş gider
Vakit gelir dar kapıda eğilir
Münker nekir gırtlağına oturur
Sor deyince iman kime kul ister
***
Havalanma sen gönül havalanma
İkrar verip şirin diye darlanma
Zaman kötü ferhat olup şahlanma
Dağ başında üçgül açmış kok ister
***
Sara sara sardım gönlü çirkini
Dostlar ağlar düşman alır ahımı
Hayra varmaz çeker oldum şerrini
Yaz bahtıma sabrı kader levh ister
***
Şükreyle haline taş dosttan gelir
Başın dahi tutsan var senden bilir
Çelme takar kılıç vurur soldurur
Zor gününde şerri sava sıdk ister
***
Dost dosta değil dosttan dosta bakar
Alır rahmet döner halka nur saçar
Yad ellerde salınır da dost arar
Dost bilip de gördüğünden kul ister
***
Müslim isen zarar kılma komşuna (hadislere göre dört makam ve farkına dikkat!)
Mü’min olup güven eyle her kime
Müttaki dur sakındığın şüpheye
Dost bilip de muhsin kulda sır ister
***
Al yeşil cevheri döktüm beğenmez
Oynamadık taydan dürü soğurmaz
Toprak olsa bağında gül bitirmez
Yaz gelince bağrın açıp kış ister
***
Ey gönül çekilmez dertler sendedir
Çarkın bükülmez nazların güldedir
Zübde-i alemin sırrı sendedir
Kul olunca gözün yaşın sel ister
***
Öldü ahmed kaldı ceset tabutum
Kimler kıldı namazımı görürüm
Münker nekir sorgusuna çatarım
Kul varınca gökler aşıp şah ister
***
Kul ahmedim Allah vedüd severim
Zikri hafi HAK deyince uçarım
Muhammed’e salat ile koşarım
Gel deyince güller verip hac ister
…………………………………….
kul ahmede verildi dizsin diye
tez elden saf kullar okusun diye
amel etmeyen illa ölsün diye
ölenler “bela” dost imiş dost imiş
Dost olamadım dosta dost
Gül ağlasın gül ağlasın
Ben olamadım hakka dost
Kul ağlasın var ağlasın
***
Sanmayın beni deliyem
Gül baharın bülbülüyem
Ya vedüd kuran okuyam
Kul dinlesin ney dinlesin
***
Ben yanarım dosta dosta
Söyler niyazım gül hasta
Kimseler duyamaz olsa
Gül söylesin sır söylesin
***
Bir akılsızca kul varam
Hem deli divane olam
Varıp kapına yıkılam
Çal kapısın kır kapısın
***
Ben gönlümü dosta açtım
Var kendimi arşta buldum
Öldüm öldüm de dirildim
Ol diyesi HAK sevesin
kul ahmede dizdirildi
Mihnete kul olduk devri alemde
Abad olsak da bir olmasak da bir
Kulları kem bulduk devri nazarda
Gözler değse de bir değmese de bir
*
Yarin nazarında şapşal salağız
Düştük bir aşka ki ahu figanız
Gözler kanu revan seller akanız
Rahmet yağsa da bir yağmasa da bir
*
Halkın nazarında ayyaş çeteyiz
Her gün şarab alır kimi koruruz
Sarhoşa zemzem yeter hay içeriz
Ateş yaksa da bir yakmasa da bir
*
Bir gül elinden içtik gözler baygın
Mayıştı aşığın lal oldu dilin
Onca varlığım feda olsun dedim
Fakir olsam da bir olmasam da bir
*
Hak ile batılı farkedip seçtik
Hak da karar kılıp günahtan göçtük
Hakkın didarın fakirinde bulduk
Zengin olsak da bir olmasak da bir
*
Kula kullar gittikçe ayan oldu
Gönül fakrine şükrü taat kıldı
Tarikat şeriatten ali oldu
Tokat yesek de bir yemesek de bir
*
ahi kul ahmed
Kırşehir kent merkezinde bulunan medrese Selçuklu döneminde Kılıçaslan oğlu Keyhüsrev zamanında Kırşehir emiri Nurettin Cibril Bin Cacabey tarafından 1271-1272 yıllarında bir gözlem evi medrese olarak yaptırılmıştır.
Eser sonradan camiye çevrilmiştir. Birkaç kez onarılmış olup minaresindeki mavi çiniler nedeniyle halk arasında “ cıncıklı” camii adı ile anılmaktadır. Medrese kesme taştan yapılmış olup kare planlıdır. İki eyvanlı kapalı avlulu medreseler gurubuna girmektedir. Döneminde astronomi yüksek okulu olarak hizmet vermiştir.
Mukarnas kavsaralı iki renkli taş işçiliğinin uygulandığı taç kapısı bulunmaktadır. Kuzeyindeki giriş kapısı işlemelidir, yapıdan ayrı olan tuğladan yapılmış çinili ve tek şerefeli minaresi ilk önce gözlem yeri olarak kullanıldığını göstermektedir.
Ana eyvanda yer alan karşılıklı iki sütun koni ve küre biçimlerinin üst üste bindirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu sütun düzenlemesinin Anadolu Türk sanatında başka bir örneği bulunmamaktadır. Cacabey camiinin sol bitişiğinde Cacabey’e ait bir türbe bulunmaktadır.
CACABEY KİMDİR?
Ceceli aşiretinin beyi olan Emir Bahaddin Caca’nın oğlu olan Cacaoğlu Nureddin Cebrail, 1240’ta Kırşehir’de doğdu. Kırşehir’e büyük hizmetlerde bulunmuş, büyük ve tarihi şahsiyettir. Adı edebileşmiş bu devlet adamı “ Cacabey” adıyla ün kazanmıştır.
Selçukluların son yıllarında düzen bozulduğu için iller valiler ile yönetiliyordu. Eskişehir Emiri olarak görülen Caca Bey, bir süre Tokat’ta kaldıktan sonra Kırşehir’e bey olmuştur.
Kırşehir Beyi iken, Emirhor olan Eseddedin İsyanı’nı bastırdı. Elbistan Savaşı’na katıldı. Orada Mısır Memlük Sultanı Baybars’a esir düştü. Baybars bütün esirleri serbest bırakınca Caca Bey Şam’dan Kırşehir’e döndü. Bir hükümdar gibi Kırşehir’de hüküm süren Caca Bey’in ünü, kısa sürede her tarafa yayıldı.
Genç yaşında zekasını göstererek üstün hizmetlerde bulunan Caca Bey, kısa zamanda büyükler arasına karıştı. Mevlana, yazdığı mektupta onu övmüş, başarısını tescil etmiştir. Aralarındaki birçok görüşmede de bu konuyu dile getirmiştir. Özel Türkçe konuşan, emirleri ve devlet yazışmalarında Türkçe yazan Caca Bey, kendi idaresinde olan Hacı Bektaş ile de ilgilenmiş, onu himaye etmiştir.
Anadolu’da bir çok hayır kurumu yaptırmıştır. Bu arada Eskişehir’de bir cami ve bir han yaptırmış, 17 cami ve zaviyeyi de onarıma almıştır. Kırşehir’de bu gün bir mimari anıt olarak yükselen Caca Bey Medresesi’ni de yaptırmıştır. Devrin fakültesi gözüyle bakılan bu binada Türkçe eğitimi veriyordu. Arapça ve Acem dili ile de eserleri vardır. Ayrıca İslam Hukuku ile felsefe ve tasavvuf dersleri de öğretiliyordu. Kubbesi açık ve altında bir kuyunun bulunduğu Cacabey Medresesi’nde kuyuya yansıyan yıldızlar incelenir, bunlar üzerinde araştırmalar yapılırdı. Bundan anlaşıldığına göre, bu medrese o dönemlerde astronomi araştırmaları yapılıyor, matematik, fizik, kimya gibi konularda eğitim veriyordu.
Caca Bey, 1301 yılında Rum tekvurları ile savaşırken şehit düştü. Naaşı Kırşehir’e getirilerek 1272’de yaptırdığı medresenin yanındaki türbeye defnedildi.
Ben bu aşkın çilesini
Çeker oldum çeker oldum
Yedim topuz sillesini
Çeker oldum çeker oldum
***
Dizginlesem gönül atın
Aşar göğün yedi katın
Rahman güler ne ki malın
Kendim aldım kendim aldım
***
Ahmedi bilmem er midir
Canı cananı kul mudur
Eyyübün halin dert midir
Yandım gittim yandım gittim.
kul ahmed
Bismillah deyip beyan eyle hikmet mana
Taliplere gevher saçıp yazdım hak mana
Riyazetin katığın geven olup mana
Kul defteri açtım amel düzüp veraya
*
Beyan ettim her kim var ise hakka talip
Canı canla dağlayıp hem dahi horlanıp
Cümle fakir ile bir hamamda yıkanıp
Er defteri açtım tövbe edip rahmana
*
Onca fakir fukara yetim garip kıldı
Kullar içinde yetimlere rasül verdi
Miraçta yaklaşuban hak cemalin gördü
Sır yorganı açtım alem gezip semaya
*
Ümmeti isen garip giydir hamisi ol
Yetim okşa fakir doyur bildirmese ol
Rezzak nasip kesmez muhsin cömert ol
Kar defteri açtım veren olup hüdaya
*
Aşk aşk diyen her kapıdan Allah çıkarmış
Katı gönlü, acı dili, zulmü yıkarmış
Şöyle garip canı canan birer yananmış
Sır defteri açtım yazan olup Mevlaya
*
Elli beştir gaflet ile geçen dönmezmiş
Hakkı sıkı tutmaz cehle meyil eylermiş
Kötü yakın, iyi uzaklara düşermiş
Şer defteri açtım zarar yazıp belaya
*
Sevgi kadehini içmeden can yanmazmış
Can yanmazsa ev-bak mal-mülk hayal olmazmış
Suç ve isyan düğümünü çözen kurtulmuş
Yar defteri açtım yaran olup canana
*
Canı saldım yaran olur diye canana
Gitti canı candan öte bağı yanana
Kimdi benden geçe güller aça gülşene
Zar defteri açtım bülbül olup güllere
*
Ey ahi kul ahmed düş kalk düş kalk insan ol
Yar ile yaran, can ile canan meftun ol
Kim horlarsa, deliliğe gömlek biçen ol
Sağ defteri açtım münker olup ahmede
*
ahi kul ahmede nasib
Bu kadar hızlı gitme
Yıkılırsın kucağıma
Sarhoşlar tövbe etmez
Şişedeki şarabıma
***
Benim haddim ne ki
Sen sarhoşa saki oldum
Günah yazmaz allah
İç diye zemzem verdim
***
Dua edem sen cahile
Taş atıp başın tutar
Donunu çekmek bilmez
Giy diye cübbem verdim
***
Ayık artık sarhoşum
Ben de içtim bir hoşum
Sakilik senin olsun
Cübbeyi dine saydım
kul ahmed
Allah yolunu ararsan
Gel gidelim erlerine
Er eteğinden tutarsan
Koşturalım dergahına
***
Bu dünyanın vefası
Yedim sille cefası
Emmarenin hevası
Gel dedi şeytanına
***
Hep kol kola girmişler
Er nazarın varmışlar
Hak didarın görmüşler
Hay dedim rüyasına
***
Ne anladın dünyadan
Yeter gezdin hevadan
Umut kestim devadan
Vay dedim kazasına
kul ahmed